W ramach zacieśniania rozpoczętej w kwietniu 2023 roku międzynarodowej współpracy w obszarze informowania na temat oddziaływania pola elektromagnetycznego (PEM) na organizmy żywe, w listopadzie tego roku, na zaproszenie partnerów z Japan EMF Information Center (JEIC), przedstawiciele Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji i Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu (PTZE) odbyli wizytę studyjną w Japonii. Dzięki uprzejmości strony japońskiej polska delegacja miała okazję odwiedzić nie tylko siedzibę JEIC, ale także ośrodki Central Research Institute of Electric Power Industry (CRIEPI), National Institute of Public Health (NIPH) oraz Railway Technology Research Institute (RTRI).
W toku wizyty ustalono, także ze zdalnym udziałem uczestniczącego w projekcie Bundesamt für Strahlenschutz (BfS) z Niemic, szczegóły planowanego przez JEIC, BfS, PIIT i PTZE na 2024 rok ujednoliconego badania ankietowego, które pozwoli porównać podejście do tematyki PEM w różnych krajach. Będzie to kontynuacja badań prowadzonych w Polsce pod auspicjami PIIT w roku 2021 oraz 2023.
Spotkania z przedstawicielami wspomnianych japońskich instytucji dały członkom polskiej delegacji wgląd w kompleksowe podejście, z jakim nasi partnerzy realizują badania i proces informowania społeczeństwa o istocie i własnościach PEM, oraz jego wpływie na człowieka. Warto podkreślić, że obawy, na jakie muszą odpowiadać instytucje japońskie, związane są przede wszystkim z PEM wytwarzanym przez używane na co dzień urządzenia oraz instalacje elektryczne i energetyczne, nie zaś instalacje sieci mobilnych.
Pomimo wysokiego poziomu pokrycia Japonii sieciami w technologii 5G (zgodnie z danymi 5G Observatory w Japonii na 100 tys. mieszkańców przypada 118 stacji bazowych 5G, podczas gdy w Unii Europejskiej wartość ta wynosi tylko 77), nowa generacja telefonii nie budzi obaw opinii publicznej. Przykład ten pokazuje, że tematyka PEM jest wielowymiarowa, a państwo realizuje istotną misję polegającą na zapewnianiu ochrony ludzi przed PEM niespełniającym określonych przepisami norm. Taka aktywność nie jest jednak wystarczająca. Niezbędna jest również odpowiednia informacja oraz edukacja społeczna na temat PEM. Zrozumienie zjawisk fizycznych, ale także umiejętność odróżniania wiedzy naukowej od pseudonauki czy „fake newsów”, są fundamentem, na którym buduje się zaufanie społeczeństwa do nowych technologii i poczucie bezpieczeństwa.
Prawie 20-letnia historia JEIC w Japonii, podobnie jak działalność BfS w Niemczech pokazują, że powołanie przy współpracy państwa niezależnej czy neutralnej instytucji skupiającej się na informowaniu społeczeństwa o PEM ma istotne znacznie w procesie edukacji. Można przypuszczać, że wysoka skuteczność, jaką osiągają działania edukacyjne prowadzone w Japonii i innych państwach, mogłaby być osiągnięta również w Polsce.
