Wyniki trzeciej edycji badań zwarte w raporcie Postawy Polaków wobec nowych technologii wskazują na niepokojące trendy i pilną potrzebę edukacji.
Raport przygotowany przez badaczy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II na zlecenie PIIT prezentuje dane o postawach Polaków wobec nowych technologii oraz podkreśla kluczowe różnice między Polską, Niemcami i Japonią w nastawieniu obywateli do nowych technologii i rozwoju sieci.
Główne wnioski z raportu zaprezentowane zostały przez autorów publikacji, dr hab. Urszulę Soler, prof. KUL oraz dra hab. Grzegorza Adamczyka, prof. KUL.
-„Wyniki raportu pokazują, że w naszym społeczeństwie nadal istnieje wiele głęboko zakorzenionych obaw dotyczących technologii. Większość z nich wynika z braku wiedzy na temat realnego działania PEM. Można powiedzieć, że jesteśmy sceptykami technologicznymi, więc potrzeba edukacji jest tym bardziej pilna.” – zauważa prof. Urszula Soler.
Obawy technologiczne Polaków są przede wszystkim związane z elektrowniami jądrowymi, promieniowaniem rentgenowskim RTG w trakcie diagnostyki, liniami wysokiego napięcia, sztucznym promieniowaniem UV oraz falami elektromagnetycznymi.
Pomimo że infrastruktura telekomunikacja nie stanowi wśród Polaków głównej obawy technologicznej, to stopień akceptacji budowy nadajników w Polsce jest niższy niż w Japonii. Na tle pozostałych krajów Polacy wypadają jako najbardziej sceptyczni wobec PEM (pola elektromagnetycznego). Największy stopień akceptacji budowy nadajników/anten stwierdza się w Japonii, najmniejszy – w Polsce. Z kolei w Japonii technologia 5G jest postrzegana bardziej neutralnie, a zaufanie społeczne do źródeł informacji jest wyższe.
Nowoczesne technologie telekomunikacyjne, takie jak 5G, stają się fundamentem rozwoju społeczno-gospodarczego na całym świecie. Mimo to, wyniki najnowszego raportu porównawczego z Polski, Niemiec i Japonii pokazują, że obawy związane z polem elektromagnetycznym oraz różnice kulturowe mają znaczący wpływ na postrzeganie tych technologii.
W raporcie znajdziemy ponadto informacje dotyczące czynników warunkujących rozwój nowych technologii. W obszarze infrastruktury sieciowej w Polsce nadal istnieją bariery związane z dostępem do sieci NGA (Next Generation Access). Zaledwie 78% gospodarstw domowych w Polsce ma pełny dostęp do tych usług, podczas gdy w takich krajach jak Belgia czy Holandia wskaźnik ten przekracza 99%.
Jednocześnie rosnąca nieufność społeczna wobec pola elektromagnetycznego (PEM) staje się wyzwaniem, zwłaszcza w obliczu geopolitycznych zagrożeń, takich jak dezinformacja w internecie czy potrzeba zwiększenia bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni.
Eksperci podkreślają, że zwiększenie świadomości społecznej na temat korzyści i ryzyk związanych z PEM oraz wzmocnienie zaufania do instytucji naukowych i publicznych powinno być priorytetem przyszłych działań w Polsce. Wprowadzenie programów edukacyjnych wzorowanych na dobrych praktykach międzynarodowych może znacząco zmniejszyć sceptycyzm technologiczny.
– „Jako Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji niezmiennie wskazujemy na rosnącą potrzebę edukacji dotyczącej nowych technologii, w tym technologii bezprzewodowych oraz związanego z nimi zjawiska pola elektromagnetycznego. Jest to istotny element z punktu widzenia rozwoju odpornej i bezpiecznej infrastruktury kraju. Oddziaływanie PEM jest również częstym obiektem ataków wszelkiej dezinformacji, której celem jest wzbudzanie niepokoju społecznego, a ten wpływa negatywnie na inwestycje oraz infrastrukturalny i technologiczny rozwój kraju. Wspólny wysiłek administracji państwowej, samorządów i organizacji biznesowych powinien mieć na celu prowadzenie możliwie jak najszerszych działań edukacyjnych skierowanych do całego społeczeństwa, opisujących korzyści oraz odpowiadających na pytania, dotyczące nowych technologii, w tym także te dotyczące PEM.” – wskazuje Andrzej Dulka, prezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji.
Wybrane wnioski z raportu
- Obawy społeczne:
- W Polsce pole elektromagnetyczne i linie wysokiego napięcia wzbudzają większe obawy niż w Niemczech czy Japonii.
- Jedynie 25% Polaków zaakceptowałoby budowę nadajnika sieci komórkowej w promieniu 500 metrów od swojego domu, podczas gdy w Japonii odsetek ten jest znacznie wyższy.
- Polska wykazuje największy sceptycyzm wobec rozwoju infrastruktury sieciowej, podczas gdy Niemcy i Japonia intensywnie rozwijają technologię 5G, koncentrując się na ich integracji z innymi sektorami, takimi jak robotyka i inteligentne miasta.
- Wiedza o PEM
- Niemcy w gronie głównych źródeł PEM wymieniają słuchawki do telefonów komórkowych, zaś Japończycy domowe urządzenia elektryczne. Polską specyfiką jest częste wskazywanie jako źródła PEM komputerów, monitorów, telewizorów oraz wiatraków produkujących prąd.
- Zaufanie do źródeł informacji:
- W Polsce i Japonii telewizja i internet są głównymi preferowanymi źródłami informacji dotyczącymi PEM, podczas gdy Niemcy częściej wybierają czasopisma naukowe i książki.
- Choć największym zaufaniem we wszystkich trzech krajach cieszą się naukowcy i eksperci, to ufa im aż 70% Niemców, ale tylko 47% Polaków i 38% Japończyków. Na drugim miejscu są pracownicy ochrony zdrowia (49% w Niemczech, 43% w Polsce i 24% w Japonii).
Podczas premiery raportu na KUL obyły się dwa panele: „Zastosowanie badań w działaniach przeciwko dezinformacji” oraz „Fakty kontra fikcja: Wspólna odpowiedzialność biznesu, społeczeństwa i mediów”, z których relację można obejrzeć TUTAJ
Zachęcamy do zapoznania się z raportem.
Poprzednie edycje raportu
Postawy Polaków wobec nowych technologii – 2023
Postawy Polaków wobec pola elektromagnetycznego oraz nowych technologii – 2021
