Zapraszamy do zapoznania się z materiałem podsumowującym Gaia-X Summit 2025. Wydarzenie odbyło się w dniach 20-21 listopada w Portugalii. Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji reprezentował Jarosław Kowalski, wiceprzewodniczący Komitetu Gaia-X i Przestrzeni Danych.
Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, jako polski hub Gaia-X, aktywnie uczestniczy w pracach nad rozwojem europejskich przestrzeni danych, a także wspiera polskie firmy w dostosowywaniu się do nowych zasad i włączaniu do międzynarodowych projektów. Gaia-X od kilku lat buduje europejskie podejście do zarządzania danymi, oparte na przejrzystości, zaufaniu i poszanowaniu suwerenności cyfrowej. Organizacja stale rośnie, a jej struktura opiera się na hubach narodowych – w Polsce tę rolę pełni Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji, która wspiera krajowe przedsiębiorstwa w tworzeniu przestrzeni danych zgodnych z unijnymi regulacjami i włączaniu się w europejskie projekty.
Dyrektor zarządzający Gaia-X, Ulrich Ahle, podkreślał w Porto, że inicjatywa wyszła już poza etap koncepcyjny i dostarcza konkretne rozwiązania wspierające budowę odpowiedzialnej, europejskiej sztucznej inteligencji.
„Danube” – prostsze zasady i fundament dla sektorowej AI
Najważniejszym elementem konferencji była premiera Gaia-X Trust Framework 3.0 „Danube”. To odświeżony zestaw zasad, które określają, jak organizacje mogą ze sobą współpracować, aby wymiana danych była bezpieczna i spójna, niezależnie od branży.
W nowej wersji zwiększono przejrzystość wymagań, uproszczono procesy weryfikacji, a także umożliwiono dostosowanie zasad do specyfiki poszczególnych sektorów, bez utraty zgodności z europejskimi ramami. Ważnym elementem są również automatyczne mechanizmy sprawdzające poprawność danych i wiarygodność ich dostawców.
Właśnie ten aspekt – wykorzystanie danych branżowych – jest według ekspertów kluczowy dla rozwoju europejskiej sztucznej inteligencji. W Porto zwrócił na to uwagę Jarosław Kowalski, wiceprzewodniczący Komitetu Gaia-X i Przestrzeni Danych w PIIT – Danube wprowadza praktyczne ramy umożliwiające budowanie modeli AI zasilanych danymi dostosowanymi do specyfiki poszczególnych branż. Ma to przeciwdziałać typowym dla modeli ogólnych zjawiskom halucynacyjnym oraz zwiększyć przewidywalność i zaufanie do rozwiązań AI rozwijanych w Europie.
Europa potrzebuje standardów, nie wyspowych rozwiązań
Dużo miejsca poświęcono również roli standardów w budowie europejskiej gospodarki danych. Jarosław Kowalski podkreślał, że europejskie projekty nie mogą rozwijać się w oderwaniu od globalnych norm – Jeśli Europa chce globalnie współdziałać w gospodarce danych, musi odejść od izolowanych frameworków. Tylko formalne standardy, uznawane przez Komisję Europejską i organizacje międzynarodowe, zapewnią realną interoperacyjność. Wbrew założeniom Gaia-X nie stworzyła jeszcze standardu de facto, którym można nazwać tylko powszechnie używane rozwiązanie. Dziś ramy zaufania Gaia-X są jednym z kilku konkurencyjnych podejść i wciąż nie są dominujące w europejskich przestrzeniach danych.
Kowalski przypominał, że Komisja Europejska coraz częściej wskazuje konkretne normy jako podstawę zgodności, a globalna konkurencyjność europejskich rozwiązań wymaga aktywnego udziału w pracach ISO/IEC JTC 1 i innych międzynarodowych gremiów.
Gaia-X przyciąga świat
Tegoroczny szczyt potwierdził także rosnące globalne zainteresowanie koncepcją federacyjnej wymiany danych. Nowe huby Gaia-X powstały m.in. w Kanadzie, Brazylii i Korei Południowej.
Komentując ten trend, Jarosław Kowalski wskazał – Tegoroczny Gaia-X Summit 2025 w Porto wyraźnie pokazał, że inicjatywa Gaia-X odzyskała dynamikę i nabrała nowego rozpędu. Powstawanie nowych hubów w Kanadzie, Brazylii i Korei Południowej świadczy o tym, że koncepcja federacyjnej wymiany danych oraz wspólnego standardu zaufania staje się atrakcyjna globalnie, a europejski projekt zyskuje charakter międzynarodowy.
W Porto podkreślano również, że Europa – jako jeden z największych rynków danych – ma szansę realnie wpływać na światowe standardy, ale musi równolegle dbać o własną suwerenność cyfrową.
W podsumowaniu Jarosław Kowalski zaznaczył – Szczyt w Porto potwierdził, że Gaia-X wchodzi w fazę dojrzałego rozwoju — z ambitną wizją, odnowionym zaufaniem i konkretnymi narzędziami, które mogą realnie kształtować przyszłość europejskiej gospodarki danych oraz sztucznej inteligencji.
Dla Polski – dzięki aktywności PIIT – jest to szansa na silny udział w budowie europejskich i globalnych standardów wymiany danych oraz w powstawaniu innowacyjnych ekosystemów opartych na zaufaniu.
